Bạn vẫn còn giữ một chiếc Xbox 360 hoạt động tốt chứ? Nếu không, cách duy nhất để trải nghiệm lại các tựa game đình đám từ kỷ nguyên này thường là thông qua giả lập, nhưng kết quả thực tế lại khá hỗn độn. Tuy nhiên, sẽ thế nào nếu bạn không cần giả lập để chơi những trò chơi đó? Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn có thể dễ dàng tạo ra các bản port gốc của chúng cho hầu hết mọi nền tảng? Giấc mơ đó đang dần trở thành hiện thực, mang đến một kỷ nguyên mới cho việc trải nghiệm game retro mà không cần đến phần cứng console gốc hay những rào cản của giả lập.
Giả Lập Xbox 360: Tốt Nhưng Chưa Hoàn Hảo
Hiện tại, giải pháp giả lập tối ưu nhất cho các tựa game Xbox 360 chính là trình giả lập Fission chính thức, được Microsoft sử dụng để cung cấp khả năng tương thích ngược trên các máy Xbox One và Xbox Series X/S. Không chỉ mang lại trải nghiệm giả lập rất tốt, đây thường là những phiên bản game tối ưu nhất với tốc độ khung hình và độ phân giải cao hơn. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ chỉ có một phần nhỏ trong tổng số 2.154 game Xbox 360 được phát hành. Trang web của Microsoft hiện liệt kê 426 tựa game tương thích ngược, chỉ chiếm chưa đầy 20% danh mục.
Máy chơi game Xbox 360 màu trắng cùng tay cầm điều khiển
Đối với PC, trình giả lập Xbox 360 đầy hứa hẹn nhất là Xenia, có khả năng chạy khoảng 300 game từ danh mục đó, nhưng không phải lúc nào cũng hoạt động một cách chính xác. Rõ ràng, chương trình tương thích ngược chính thức của Xbox có quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt về những tựa game được phê duyệt. Vì vậy, mặc dù giả lập chất lượng cao có sẵn cho một số trò chơi, nhưng nó lại bị “khóa” trong một trình giả lập độc quyền và không có giải pháp tương đương nào bên ngoài hệ sinh thái đó.
Tại Sao Không Cần Giả Lập Nữa?
Vấn đề cốt lõi là việc giả lập rất khó khăn, và phần cứng gốc càng tiên tiến thì việc giả lập lại càng trở nên phức tạp. Ngay cả các trình giả lập NES hay các hệ máy 8-bit khác cũng không hoàn hảo, bất chấp tốc độ xử lý nhanh chóng của máy tính hiện đại. Giả lập PlayStation chỉ gần đây mới đạt đến mức mà nhiều người coi là cách tốt nhất để chơi các game PlayStation gốc.
Xbox 360 (và PlayStation 3) có lẽ là thế hệ console cuối cùng yêu cầu giả lập để chạy, vì các thế hệ tiếp theo sử dụng cùng kiến trúc với PC và trong hầu hết các trường hợp, các tựa game đó cũng được phát hành đa nền tảng. Do đó, khả năng một trò chơi bị mất hoặc không thể truy cập là rất thấp. Vậy, nếu chúng ta có thể loại bỏ hoàn toàn yếu tố giả lập khỏi phương trình, mọi thứ sẽ tốt hơn rất nhiều, nhưng làm thế nào?
Tái Biên Dịch Tĩnh (Static Recompilation) Đến Với Xbox 360
Thực tế là, giả lập không phải là cách duy nhất để phần mềm được viết cho một nền tảng hoạt động trên một nền tảng khác. Một cách tiếp cận là sử dụng các lớp tương thích như Whiskey, WINE hoặc Proton, đó là cách Steam Deck chạy các trò chơi PC. Tuy nhiên, đây không phải là một cách hiệu quả để chạy các trò chơi console, đặc biệt nếu phần cứng của chúng rất khác so với hệ thống mục tiêu mới.
Minh họa lập trình với các dòng mã code trên màn hình máy tính
Cách tiếp cận khác là “tái biên dịch” phần mềm để nó chạy nguyên bản trên phần cứng mới, như thể nó được viết cho nền tảng đó ngay từ đầu. Một số trình giả lập sử dụng “tái biên dịch động” (dynamic recompilation) để chuyển đổi mã của trò chơi khi nó đang chạy, nhưng một giải pháp vĩnh viễn là “tái biên dịch tĩnh” (static recompilation). Trong trường hợp này, trò chơi được chuyển đổi một lần, và sau đó tồn tại như một ứng dụng nguyên bản trên hệ thống mới.
Nói thì dễ, nhưng điều này có nghĩa là phải đảo ngược kỹ thuật mã nhị phân của một trò chơi và sau đó dịch nó sang ngôn ngữ lập trình cấp cao. Quá trình “ngược biên dịch” (decompilation), tức là chuyển đổi mã nhị phân thô của một chương trình trở lại mã nguồn dễ đọc hơn, chỉ là một đột phá tương đối gần đây và nó là chìa khóa để cho phép tái biên dịch tĩnh.
Chúng ta đã thấy nó được sử dụng rất hiệu quả với việc tái biên dịch Majora’s Mask chưa đầy một năm trước, nhưng Nintendo 64 là một chuyện, còn game Xbox 360 lại là một con cá lớn hơn nhiều. Tuy nhiên, chúng ta hiện có XenonRecomp và XenosRecomp, là những công cụ phần mềm mạnh mẽ mà các lập trình viên có thể sử dụng để ngược biên dịch và tái biên dịch các tựa game Xbox 360. Về nguyên tắc, điều này có thể áp dụng cho bất kỳ game Xbox 360 nào mà không cần sự giúp đỡ từ nhà phát triển gốc hay mã nguồn của họ.
Sonic Unleashed: Tái Sinh Mạnh Mẽ Trên PC
Đây không chỉ là lý thuyết suông. Dự án Unleashed Recompiled thực chất là một bản port gốc của Sonic Unleashed trên PC, đi kèm với nhiều nâng cấp về độ phân giải và tốc độ khung hình, cùng với một số tinh chỉnh hữu ích khác dành riêng cho PC. Nếu bạn sở hữu đĩa game gốc, bạn có thể sử dụng phần mềm này để chuyển đổi nó thành một bản port native và chơi trên máy tính cá nhân của mình, mang lại trải nghiệm mượt mà và tối ưu hơn đáng kể so với giả lập.
Ảnh chụp màn hình từ trailer Unleashed Recompiled cho thấy Sonic the Hedgehog ở độ phân giải cao
Tương Lai Nào Cho Game Xbox 360?
Unleashed Recompiled là một trường hợp thử nghiệm rõ ràng và đầy hứng khởi cho thế hệ công cụ tái biên dịch mới này. Hiện tại, cộng đồng giả lập đã chứng kiến rằng điều này có thể thực hiện được, chúng ta có thể kỳ vọng sẽ có nhiều game Xbox 360 được tái biên dịch theo cách này trong tương lai. Một khi “cánh cửa” được mở ra, những tựa game được săn đón nhiều nhất có thể sẽ nhận được những bản port “ngẫu hứng” như vậy.
Liệu điều này có hoàn toàn thay thế giả lập không? Hiện tại, điều đó có vẻ không khả thi, vì vẫn còn những lý do để giả lập game từ góc độ bảo tồn. Hơn nữa, những bộ tái biên dịch này hiện chỉ hoạt động với các hệ thống x86, điều này rất tuyệt nếu bạn có một chiếc Steam Deck, nhưng sẽ không giúp ích gì cho những người dùng điện thoại Android, chẳng hạn. Tuy nhiên, dù kết quả thế nào, đây chắc chắn là một trong những phát triển thú vị nhất trong thế giới lịch sử game retro, và chúng ta hoàn toàn có thể mong đợi những bước tiến tiếp theo sẽ mang lại.
Bạn nghĩ sao về công nghệ tái biên dịch tĩnh này và tiềm năng của nó đối với các tựa game retro yêu thích của bạn? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!